TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı Oktay: “Sürecin Türk devletleri arasındaki iş birliğini daha da güçlendirdiğine inanıyorum”

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Dışişleri Komisyonu Başkanı Fuat Oktay, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Dışişleri Komisyonları Başkanları 1. Toplantısı’nın ardından düzenlenen basın toplantısında, “Bugün ilk toplantısını gerçekleştirdiğimiz bu sürecin Türk devletleri arasındaki iş birliğini daha da güçlendirdiğine inanıyorum” dedi.

Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Dışişleri Komisyonları Başkanları 1. Toplantısı, Azerbaycan’ın başkenti Bakü’de gerçekleştirildi. Azerbaycan Milli Meclisi Dışişleri Komisyonu Başkanı Samed Seyidov’un ev sahipliğinde düzenlenen toplantıya TÜRKPA Genel Sekreteri Mehmet Süreyya Er, Kazakistan Parlamentosu Uluslararası Meselelere, Savunma ve Güvenlik Komisyonu Başkan Yardımcısı Aydos Sarım, Kırgızistan Keneşi Uluslararası Meselelere, Savunma, Güvenlik ve Migrasyon Komisyonu Başkanı Leyla Lurova, Özbekistan Meclisi Dışişleri Komisyonu Başkanı Dilorom Favziyeva ile gözlemci üyeler, KKTC Dışişleri Komisyon Başkanı Yasemin Öztürk ve Macaristan Parlamentosu temsilcisi Sandor Kovacs katıldı.

“İş birliğimizi en üst düzeye çıkarma hususunda mutabık kaldık”

Toplantının ardından komisyon başkanları tarafından düzenlenen ortak basın toplantısında konuşan Oktay, TDT’nin Türk dünyasının kalkınması için önemli olduğunu belirterek, “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin Türk Devletleri Teşkilatı’na gözlemci üye olması ve bu sıfatla bugün aramızda bulunmasını memnuniyetle karşıladığımızı belirtmek istedim. TDT Üye Ülkeleri Dışişleri Komisyonları olarak ortak çıkarlarımızın korunmasında parlamenter diplomasi alanındaki iş birliğimizi en üst düzeye çıkarma hususunda mutabık kaldık” dedi.

Bugün ilk toplantıyı gerçekleştirdiklerini belirten Oktay, “Bu sürecin Türk devletleri arasındaki iş birliğini daha da güçlendirdiğine inanıyorum. TDT üye ve gözlemci devletleri arasında siyasi, ekonomik, sosyal ve kültürel ilişkilerin derinleştirilmesi ve halklarımız arasında bağların güçlendirilmesi için parlamenter diplomasinin önemini özellikle toplantıda vurgulamış durumdayız” şeklinde konuştu.

İkili ve uluslararası görüşmelerin değerlendirildiğini aktaran Oktay, “Parlamenter diplomasinin yalnızca ikili ilişkilerde ve TDT üye ve gözlemci ülkelerin kendi aralarındaki ilişkilerde değil, aynı zamanda TDT parlamentolarının ve hükümetlerinin diğer ülkelerle olan ilişkilerinde ve yine diğer uluslararası kurum ve kuruluşlarla olan ilişkilerinde de küresel siyasette son derece etkin ve çok boyutlu bir mekanizma olduğu hususunda mutabık kaldık” ifadelerini kullandı.

Türk dünyası için hedef 2040 vizyonu

Oktay, Türk dünyası için hedefin 2040 olduğunu belirterek, “Türk devletleri üye ve gözlemci devletlerinin küresel, bölgesel ve yerel gelişmelere ivedi cevap vermek ve ihtiyaç halinde her türlü insani yardımın temin edilmesi amacıyla parlamentolar arası ilişkilerin ve iş birliğinin derinleştirilmesinin önemini teyit ettik” diye konuştu.

Türk dünyasının 2040 vizyonu doğrultusunda Türk devletlerinin ortaya koyduğu vizyon ve hedeflerin gerçekleştirilmesi konusunu ele aldıklarını söyleyen Oktay, “Ortak değerlerin ve menfaatlerin kurulması için parlamenter düzeyde ikili ve çok taraflı iş birliği ve istişare mekanizmalarının kurulmasını ve bu mekanizmaların düzenli işlemesi için gerekli adımların atılmasını nasıl teşvik edebileceğimizle ilgili görüş alışverişinde bulunduk” dedi.

“Türkiye’de bir çalışma toplantısı gerçekleştirmeye karar verdik”

Bir sonraki toplantının Türkiye’de gerçekleştirileceğini belirten Oktay, “TDT Dışişleri Komisyonları başkanları olarak bu toplantı, Türk Dünyası 2040 vizyonu belgesinde ortaya konulan ortak hedeflere azami katkıyı sağlayacak. TDT Dışişleri Komisyonları arasında işbirliğini geliştirecek ve parlamenter diplomasiyi etkin kullanacak çalışmaları yürütecek şekilde işbirliğini güçlendirici çalışma başlatılmasına ve bu amaçla 2024 yılının sonbaharında Türkiye’de bir çalışma toplantısı gerçekleştirmeye karar verdik” açıklamasında bulundu.

“Bölgenin refahına, gelişmesine katkı vermek için biz bir aradayız”

Azerbaycan ve Ermenistan sorununun barış yoluyla çözülebileceğini ifade eden Oktay, “Baktığımızda özellikle bizim coğrafyamızdaki bölgede her konu bir şekilde bizi etkiliyor. Rusya-Ukrayna krizi, hemen yine yanı başımızda devam eden Gazze’de yaşananlar, Irak, Suriye ve son dönemde İran ve İsrail arasında yaşanan gerilim. Doğu-batı arasında yükselen rekabet ve bunun farklı şekillerde çatışmaya dönüşme şekli ve bölgede gelişen muhtemel diğer sorun alanları, aslında yine özellikle bölge ülkeleri başta olmak üzere işbirliğinin, birlik ve beraberliğin, dayanışmanın ne kadar önemli olduğunu gösteriyor” diye konuştu.

TDT olarak öncelikle bölge barışının ve bölgenin refahının gelişmesine katkı vermek için bir arada olduklarını vurgulayan Oktay, “Bunun da aslında sonucunu alacağız diye ümit ediyoruz. Biz bunun sonucunu gördük zaten. Halihazırda nerede gördük? Karabağ olayında. Azerbaycan ve Ermenistan sorunu 30 yıldır çözülemeyen bir sorunken şimdi çözülmüş durumda. Azerbaycan, Türkiye ve Ermenistan arasında, hatta bunun içerisine bölge ülkeleri olarak diğer Gürcistan ve İran’ı da katarsanız bölgesel bir barışın nasıl tesis edileceği ile alakalı” dedi.

“Müthiş bir potansiyel var”

Enerji kaynaklarının savaşa değil barışa ve kalkınmaya harcanması gerektiğini bildiren Oktay, “Son görüşmelerde 4 yerleşim biriminin iki ülke arasındaki görüşmelerle iadesi konusunda, aslında konuşarak da bu işleri halledebileceğimizi göstermiştir. Yani barışa ve kalkınmaya, refahın arttırılmasına katkı vereceğini söylediğimiz şey bu” ifadelerini kullandı.

TDT üye ülkelerinin doğal kaynaklar boyutunda ve beşeri sermaye boyutunda son derece zengin olan bir nüfus ve yüzölçümüne sahip olduğunu vurgulayan Oktay, “Müthiş bir potansiyel var ekonomik büyüklük anlamında ve nüfus olarak. Biz bunu harekete geçirdiğimizde bunun sadece üye ülkelerine de değil, yine bölgesel ve dünyadaki kalkınma, refahın ve barışın gelişmesine de katkı vereceğini yine hep birlikte göreceğiz” diye konuştu.