Savaşta da barışta da ana aktör yapay zeka olacak

Her geçen gün gelişen yapa zeka teknolojileri, savunma sanayisine de büyük ivme kazandırdı. Bahçeşehir Üniversitesi Ar-Ge şirketi BAUMİND Başkanı Nil Girgin Kalıp, yapay zekanın savaş dinamiklerini etkileyeceği için barışın tesisinde de rolü olacağını söyledi.

Son yıllara damgasını vuran yapay zeka teknolojisinin dünyanın geleceğini nasıl etkileyeceğinin konuşulacağı Bahçeşehir Üniversitesi’nin (BAU) ev sahipliğinde 16-17 Nisan’da İstanbul’da yapılacak Uluslararası Yapay Zeka Zirvesi’nde en önemli konu başlıklarında biri savunma sanayi olacak. Türkiye’nin oşinografik araştırmalar ve askeri platformlarda deniz suyunun fiziksel özelliklerine ilişkin veri toplamak amacıyla kullanılan sualtı optik spektrum cihazının (CTD Prob) sistemini Türkiye’de ilk kez yerli ve milli imkanlarla geliştirmeyi başaran BAU İnovasyon ve Danışmanlık AŞ’nin (BAUMIND) Başkanı Nil Girgin Kalıp, yapay zekanın savunma sanayisinde devrim oluşturacak bir potansiyele sahip olduğunu belirtti.

Savunma sanayisinde kullanılan sistemleri göz önünde bulundurulduğunda yapay zekanın hizmet edeceği veri çeşitliliğin çok olduğunu belirten Kalıp, şunları söyledi:

“Yapay zekanın savunma sanayisinde güvenlik açıklarını azaltmak, operasyonel önlemler almak ve hatta planlamak için potansiyeli de çok yüksek. Başta kendi kendine hareket ve intikal edebilen, buna ilişkin kararları alabilecek insansız araçlar olan otomasyon, geleneksel savunma sanayi operasyonlarını derinlemesine değiştirecek. Bunun yanı sıra, veri analizi, siber güvenlik, simülasyon ve eğitim alanlarında gelecekte yapay zekanın rolü zaten ivme kazanmış durumda. Örneğin, büyük veri analiziyle lojistik, keşif, savaşçı destek ve hatta operasyonlarda karar alma süreçlerinde önemli bir rol oynayacak.”

Yapay zekanın gelecekteki savaşların dinamiklerini değiştireceğini belirten Nil Girgin Kalıp, yapay zekanın olumlu ve olumsuz etkilerini şöyle anlattı:

“İşin etik boyutundan ziyade teknolojik katkısına ilişkin yorum yapmak isterim. Örneğin; mevcut insan ve diğer savunma sistem araçlarına ilişkin kaynaklarımızı optimize edecek ve daha kesin ve verimli operasyonlar sağlayacak. Savaş dinamiklerini önemli ölçüde etkileyeceği için barışın tesisi yönünde caydırıcılığı daha değerli olacak. Askeri kuvvetler, yapay zeka destekli sistemlerle hızla değişen ortamlara uyum sağlayabilir ve düşman eylemlerini daha doğru bir şekilde tahmin edebilir. Tehditleri önceden belirleme, muhasım (düşman) taktiklerini tahmin etme gibi, stratejik karar alma süreçlerinde destek sağlamak gibi kritik bir konuyu da üstlenecektir.”

Otonom cihazlar daha baskın olacak

Kendi kendine hareket ve intikal edebilen, amacına yönelik kararları alabilecek insansız araçlar olan “otonom” araçların gelecekte çok yaygın olacağını belirten Nil Girgin Kalın, “Otonom araçları günümüzde dron sürülerinin yaptığı ışıklı gösterilerde daha çok görüyoruz. Drone kargo gibi uygulamalar ticarileşmeye başladı. Hiç kuşkusuz dronlar, insansız hava araçları (İHA) ve insansız kara araçları (UGV) dahil olmak üzere otonom araçlar, savunma sanayiinde giderek daha baskın hale gelmeye hazırlanıyor. Bu araçlar ile insan operatörlerine yönelik risklerin azaltılması, genişletilmiş operasyonel menzil ve gelişmiş görev yetenekleri gibi avantajlar sunacaklar. Yakın bir gelecekte ülkelerin askeri güçlerinin kıyaslanarak sıralanmasında, bir başka deyişle, yapay zekalı araçlar barışın tesisinde caydırıcı ve esas belirleyici unsur olma yolunda ilerliyorlar” dedi.

Nitelikli personel açığı var

Yapay zekalı otonom cihazların sıfır hatayla çalışması gerektiğini, bunun çok zor bir işlem olduğunu belirten Nil Girgin Kalıp, sektörde yetişmiş insan kaynağı sorununa dikkat çekerek “Sadece yapay zeka mühendisliği değil, veri analistleri, siber güvenlik uzmanları ve geliştiriciler gibi geniş alan uzmanlıklarına sahip bir insan kaynağından bahsediyorum. Bu yetkinlikteki kişiler sivil sektörlerde de olduğu gibi savunma sektöründe kilit personel niteliğindedir. Özellikle sayısal çip tasarımı yani işlemci çipleri programlayan kişiler tüm dünyada özellikle savunma sanayiinde kritik bir insan kaynağı havuzudur. Bahçeşehir Üniversitesi yüksek lisans seviyesinde çip tasarıma yönelik eğitim girişimlerinin yanı sıra Avrupa Birliği tarafından fonlanan RIBL projesi ile bu alandaki ulusal açığın kapanmasına katkı sunacaktır” açıklamasında bulundu.